Wieża astronomiczna
Idź do strony Poprzedni 1, 2, 3, 4, 5, 6 Następny

Valefor

Dobrze. Gwiazdozbiory są nazywane także nieraz jako "konstelacje gwiazd"

Gwiazdozbiór (konstelacja) to grupa gwiazd zajmujących pewien obszar nieba. Zazwyczaj gwiazdy te połączono w symboliczne kształty i nadano im nazwę pochodzącą z mitologii (np. Centaur, Cefeusz itp). Gwiazdy tworzące gwiazdozbiór nie są ze sobą zazwyczaj fizycznie związane a ich bliskie położenie na niebie jest wywołane geometrycznym efektem rzutowania ich położeń na sferę niebieską.

Wszystko jest zrozumiałe z tej regułki?

Hermiona Granger

Mniej więcej...

Valefor

Jeśli czegoś nie rozumiesz to teraz możesz się nie połapać... ostrzegam. Astronomia nie jest prostym przedmiotem.

Jak odnaleźć gwiazdozbiory? to jest ważne pytanie... przyjrzyj się tej mapce nieba... może rozpoznajesz na niej coś?

Wiem, że jest trochę porysowana... ale to jest potrzebne do dalszej części lekcji..

Hermiona Granger

Na tej mapce cos mi świta ale nie bardzo wiem gdzie, co i jak...

Valefor

No dobrze....

Rysunek pokazuje drogi do gwiazdozbiorów wychodzące od Oriona

Spoglądając na zimowe niebo, np. na początku grudnia ok. godziny 22 w kierunku południowo - wschodnim możemy dostrzec na wysokości ok.30 stopni odnajdziemy charakterystyczny i przepiękny gwiazdozbiór Oriona mitycznego myśliwego. Z jego odnalezieniem raczej nie powinno być problemów, gdyż siedem jego gwiazd tworzy łatwo rozpoznawalną sylwetkę klepsydry.
Spoglądając na okolice tego gwiazdozbioru dostrzeżemy, że jest on otoczony kręgiem sześciu jasnych gwiazd. Licząc od zachodu są to:

* Syriusz w Wielkim Psie
* Procjon w Małym Psie
* Polluks w Bliźniętach
* Kastor w Bliźniętach
* Kapella w Woźnicy
* Aldebaran w Byku

Rozumiesz cokolwiek?

Hermiona Granger

Tak, na poczatku grudnia ok. godz. 22, na wys. 30 stopni widzimy gwiazdozbiór Oriona. Siedem gwiazd tworzy sylwetkę klepsydry. Jest on otoczony sześcioma jasnymi gwiazdami:
Syriusz w Wielkim Psie
Procjon w Małym Psie
Polluks w Bliźniętach
Kastor w Bliźniętach
Kapella w Woźnicy
Aldebaran w Byku

Valefor

Dobrze... teraz poniższy tekst musisz studiować z mapką bo inaczej się nie połapiesz Very Happy

Podążając wzdłuż linii łączącej Syriusza i Procjona wzdłuż ogromnego łuku natrafiamy kolejno na wymienione gwiazdy. Ich jasności są na tyle duże, że bez problemu je zidentyfikujemy (na rysunku jest to zaznaczone żółtą linią z numerem 1)
Odnajdźmy teraz gwiazdę gamma Ori - jest to prawe ramię Oriona. Na przedłużeniu linii łączącej tą gwiazdę z Aldeberanem w Byku (na rysunku zielona linia z numerem 2) odnajdujemy Plejady na wschodzie. W tej gromadzie otwartej można dostrzec gołym okiem 7 gwiazd - trzeba jednak mieć idealny wzrok. Jeżeli widzimy mniej niż 5 gwiazd to przydałaby nam się wizyta u okulisty.
Przejdźmy teraz do pasa Oriona - trzy środkowe gwiazdy ułożone na jednej linii. Wędrują wzdłuż tej linii (na rysunku niebieska linia z numerem 3) na zachód natrafimy na Syriusza - najjaśniejsza gwiazdę nocnego nieba, kierując się natomiast na wschód i nieco ku północy odnajdujemy Aldebarana - czerwonego olbrzyma o średnicy ok.50 razy większej od średnicy Słońca.
Poczynając teraz od środkowej gwiazdy pasa Oriona poprzez gwiazdę beta Byka odnajdziemy Kapellę - najjaśniejsza gwiazdę Woźnicy (na rysunku czerwona linia z numerem 4)
Odnajdźmy teraz Rigela, to gwiazda z prawego dolnego rogu gwiazdozbioru Oriona. Gdyby znajdował się na miejscu Słońca, to świeciłby 40 tysięcy razy jaśniej od niego. Podążając od Rigela poprzez lewą skrajną gwiazdę pasa Oriona docieramy do Polluksa znajdującego się w gwiazdozbiorze Bliźniąt. Aby odnaleźć drugiego bliźniaka - Kastora - musimy rozpocząć nasza wędrówkę od prawej skrajnej gwiazdy pasa Oriona poprzez Betelgezę (na rysunku brązowe linie z numerem 5)
W ten oto sposób możemy łatwo odnaleźć najjaśniejsze gwiazdy nieba oraz gwiazdozbiory, w których one się znajdują: Wielkiego Psa (CMa), Małego Psa (CMi), Bliźnięta (Gem), Woźnicę (Aur) oraz Byka (Tau).

Hermiona Granger

Ok. Kumam. Troche sobie powtórze i bedzie dobrze...

Valefor

Krótka klasyfikacja gwiazdozbiorów.

Na całym niebie wyróżniamy 88 gwiazdozbiorów. Poniżej przedstawiamy krótką ich klasyfikację według różnych kryteriów. Na początek przyjrzyjmy się, które gwiazdozbiory są największe.

Przyjrzyjmy się teraz najjaśniejszym gwiazdozbiorom. Kryterium podziału będzie tutaj ilość gwiazd jaśniejszych od 5,5 mag przypadających na 1 stopień kwadratowy sfery niebieskiej.

Kolejne zestawienie, tym razem pod względem liczby gwiazd jaśniejszych od 5,5 mag.

Gdybyśmy jednak za gwiazdy jasne uznali gwiazdy jaśniejsze od 2,5 mag, to początek naszej tabeli wyglądałby następująco.

Hermiona Granger

ok, fajnie...
<słucha z zaciekawieniem>

Valefor

No dobrze...

ZADANIE DOMOWE:
1. Z wycinku mapki nieba wypisz wszystkie znajdujące się na nim gwiazdozbiory.
2. (dla chętnych) Napisz referat o jednym z gwiazdozbiorów - jeśli będzie dobry, wykorzystam go na najblizszej lekcji i osoba ta dostanie +10 punktów dla domu.

Zrozumiałe wszystko??
PS poczekaj jeszcze chwilę to dam spisz wszystkich gwiazdozbiorów Very Happy

Hermiona Granger

Dobrze. Zaczekam.

Valefor

Oznaczenia:
N - przybliżona liczba gwiazd widoczna gołym okiem
P - zajmowany obszar (stopnie kwadratowe)
# W - widoczność w Polsce: C - cały czas nad horyzontem
# L - najlepiej widoczny latem
# J - najlepiej widoczny jesienią
# Z - najlepiej widoczny zimą
# W - najlepiej widoczny wiosną
# N - niewidoczny w Polsce
# ( ) - w nawiasach: z Polski widoczy częściowo

Uwagi:
# Inne nazwy gwiazdozbiorów: Krzyż Południa = Krzyż
# Lis = Lisek
# Lutnia = Lira
# Tarcza = Tarcza Sobieskiego
# Kil + Rufa + Żagiel tworzą zapomniany obecnie gwiazdozbiór Okręt Agronautów (Agro)
# Wąż składa się z dwóch osobnych części: Głowy Węża (Serpens Caput) i Ogona Węża (Serpens Cauda)

Hermiona Granger

A ten skrawek nieba to skąd mam wziąśc?

Valefor

Ten skrawek nieba masz wziąć stąd :